Pagdumala sa Tubig

Seeds Land Planting Nutrient Water Pest Harvest

water-management-imgNalikawan ang sobra ukon
kulang sa tubig nga makaapekto sa pagtubo
kag patubas.

Ang tubig nagadala sang sustansya halin sa duta pakadto sa tanom. Ang nagakaigo nga kadamuon sang tubig nagapasiguro sang:

  • maayo nga pagtubo sang tanom;
  • mabakod nga sabod; kag
  • normal nga pagtubo kag patubas.

PAGTUL-ID/PAGTAKOS SANG KEY CHECK

Wala sang makita nga palatandaan sang sintoma sang sobra nga tubig sa pagpanambok, kaangay sang paggamay sang mga dahon kag pag diutay sang gipi. Ang sobra nga tubig nagakahulugan nga ang iya kadalumon sobra sa 5 cm para sa sulod sang 7 ka adlaw ukon sobra pa. Wala sang sintoma nga makita sa tanum tungod sa pagmala sang duta. Halimbawa: paglukot, pagkalaya sang punta kag paggagmay sang dahon, pagnubo sang tanum kag kadamuon sang gipi. Wala sang sintoma nga makita bangud sa pagmala sang duta halin sa “pagbusog-busog” tubtub “pag-ulubason”. i.e., paglukot sang dahon, pagmala sang punta sang dahon, pagdiutay sang gipi, kag pagdamo sang uyapid nga pasi.

Para sa baridad nga nagalawig sang 120 ka adlaw, ang “pagpamusog-busog” maobserbahan sa ika 40-45 ka dalaw pagkatapos tanum (APT) ukon 61-65 ka adlaw pagkatapos sab-og (APS). Ang pilipigon maobserbahan halin sa 70-100 APT ukon 91-120APS.

REKOMENDASYON SA PAGLAB-OT SANG KEY CHECK

  • Magpatubig sang 3-5cm halin sa una nga paggipi tubtob sa 1-2 ka semana antis sang pag-ani.
    Ang pagmentinar sang 3 tubtob 5 ka cm nga kadalumon sang tubig halin 10 APT ukon 10-15 APS asta sa paggulang sang tanum, nagahatag kasiguraduhan sa maayo nga pagtubo kag patubas.
    Ugaling kon sa talamnan na gid, mahimo nga indi supesyente ang tubig para mamentinar ang nagakaigo nga kadalumon sang tubig. Samtang ang kadalumon sang tubig makakontrol sa mga hilamon, maayo nga kundisyon sang duta humalin sa iya pagtubo, kag naga-upang sa paggiho kag pagpanghalit sang kuhol.
    Ang kontrolado nga pagpatubig nga wala nagadulot sang malain nga epekto sa tanom kag sa pagtubo sini puede nga sundon agod mapuslan sang maayo ang tubig. Sa sini nga pamaagi, pabay-an lang nga maghubas ang tubig halin sa 5 cm nga kadalumon tubtob 15 cm sa idalom sang duta (perched water table) sa tig-ilinit kag 20 cm sa idalom sang duta kun tig-ululan, antis magpatubig liwat. Pwede ini himuon halin pagkatapos patanom tubtob talipuspuson sang pagpanggipi. Sa pagpamuswak kag pagmuging, mentinaron ang 3 tubtob 5 cm nga kadalumon sang tubig.
  • Indi na magpatubig isa ka semana antis mag-ani para sa medyo buhaghag nga duta kag 2 ka semana para sa mapino nga duta.
  • Ini nagahatag sang nagakaigo nga kabasa-on sang duta para magtibsol ang mga pasikag madali ang pag-ani. Makabulig man ini sa paghatag sang maayo nga kalidad sang pasi (ang pasi indi mapiskan sang tubi kag lunang).

This ensures sufficient moisture to complete grain filling and facilitates harvest operations. This also helps ensure better grain appearance, i.e., grains will not be splashed with mud and water.