Pagdumala sa Tubig
Nalikayan ang sobra o kulang
nga pagpatubig nga maka-apekto sa pagtubo
ug ani sa tanum
- Ang tubig mohatod sa mga sustansiya gikan sa yuta ngadto sa tanum.
- Ang insaktong paghatag sa tubig makasiguro sa maayo nga pagtubo sa humay, himsog nga mga tagud, igo nga pagtubo ug paglambo ug abot.
PAGSUTA SA KEY CHECK
Walay sintomas sa kadaut tungod sa sobra nga tubig ang makita sa pagtubo sa humay (pagkunhod sa pagpanipak ug kalapdon sa dahon). Ang buot ipasabot sa sobra nga tubig mao nga ang basak adunay sukod sa tubig nga sobra sa 5 sentimetro (sm) sulod sa 7 ka adlaw o sobra pa. Walay sintomas sa kadaut tungod sa dugay nga huwaw nga nakita sa pagtubo sa humay (paglikit sa dahon, pag-uga sa tumoy sa dahon, pagkunhod sa kalapdon sa dahon, katas-on ug kadaghanon sa sipak). Walay sintomas sa kadaut tungod sa dugay nga huwaw nga nakita gikan sa tugsok niwang ngadto sa pagpangunod (paglikit sa dahon, pag-uga sa tumoy sa dahon, pagkunhod sa paggawas sa uhay, ug kadaghanon sa walay sulod nga tipasi).
Para sa binhi nga mahinog sa 120 ka adlaw, ang paggupin kasagaran mokabat sa sulod sa 40-45 ka adlaw gikan sa pagtanum o 61-65 ka adlaw gikan sa pagsabod. Ang pagkahinog usab mokabat ngadto sa 70-100 ka adlaw gikan sa pagtanum o 91-120 ka adlaw gikan sa pagsabod. Usa ngadto sa duha ka semana usa mahinog o anihon ang humay mao ang pagbutong o hard dough stage.
Para sa binhi nga mahinog sa 120 ka adlaw, ang paggupin kasagaran mokabat sa sulod sa 40-45 ka adlaw gikan sa pagtanum o 61-65 ka adlaw gikan sa pagsabod. Ang pagkahinog usab mokabat ngadto sa 70-100 ka adlaw gikan sa pagtanum o 91-120 ka adlaw gikan sa pagsabod. Usa ngadto sa duha ka semana usa mahinog o anihon ang humay mao ang pagbutong o hard dough stage.
REKOMENDASYON ARON MAKAB-OT ANG KEY CHECK
- Pagkab-ot sa 3-5 sm nga sukod sa tubig sa matag pasulod sa tubig gikan sa sayo nga pagpanipak hangtod sa 1-2 ka semana usa mahinog o pag-ani.
- Ang 3-5 sm nga kanunay sukod sa tubig gikan sa 10 DAT o 10-15 DAS hangtod duol na sa pagkahinog sa humay, makapasalig sa igo (optimum) nga pagtubo ug abot sa humay. Pero sa basakan, ang suplay sa tubig gikan sa irigasyon tingali magkulang aron kanunay may tubig ang pilapil o kinahanglanon nga kalawmon sa tubig. Bisan tuod adunay sukod sa tubig nga makasumpo sa pagtubo sa mga sagbot, ang basa nga yuta sa gagmay pa ang tanum makahinay sa paglihok sa kuhol ug kadaut nga ihatag niini.
- Ang kontrolado nga pagpatubig nga dili makadaut o makakunhod sa pagtubo sa tanum kinahanglan sundon aron atong magamit ang tubig ug maayo. Niini nga pamaagi, ang pilapil nga may tubig ibanan gikan sa 5 sm ngadto sa 15 sm gikan sa ibabaw sa yuta ngadto sa ilawom sa panahon sa ting-init ug 20 sm gikan sa ibabaw sa yuta ngadto sa ilawom sa panahon sa ting-uwan sa dili pa patubigan pag-usab ang pilapil. Mahimo kini gikan sa pagtanum, ngadto sa katapusang pagpanipak. Sa pagpamuswak, kinahanglan ang kanunay nga sukod sa tubig nga 3-5 sm.
- Aron masusi ang tubig sa ilawom sa yuta, ang 30 sm nga perforated cylinder o kawayan ang ibutang sa yuta, 20 sm ang kalawom gikan sa ibabaw.
- Paawasan sa tubig o ihunong ang pagpasulod sa tubig 1-2 ka semana sa dili pa mag-ani. Sa kasagaran nga grano nga yuta, paawasan sa tubig 1 ka semana sa dili pa mag-ani. Sa pino nga yuta paawasan sa tubig 2 ka semana sa dili pa mag-ani.
- Kini makasiguro sa sakto nga kadaghanon sa tubig aron makompleto ang pagpang-unod ug makatabang sa mga ginbuhaton sa pag-ani. Makatabang usab kini aron makasiguro sa maayo nga hitsura sa tipasi. Dili maanod ang tipasi sa lapok ug tubig.